İçindekiler
Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu çocukluk çağının en önemli sorunlarının başında gelir. Çocuklarda Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğunun belirtileri aşırı hareketli olma, dürtüsellik ve dikkat eksikliği olarak kendini göstermektedir. Bu özellikleri birçok çocuk sergileyebilir fakat DEHB (Dikkat eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu)’yi bunlardan ayıran belli başlı özellikler vardır. DEHB’de bu belirtilerin en azından 6 ay sürmüş olması, çocuğun okul ve sosyal hayatını olumsuz yönde etkilemesi/engellemesi gerekir. Aşırı hareketlilik, dürtüsellik DEHB sebebiyle ilkokul çağındaki çocuklar ve ergenler akademik anlamda da çok güçlük yaşamaktadır.
Okul öncesi dönemde DEHB’deki belirtiler yaşa özgü davranışlar olarak görülebilmektedir. Erken yaşta bunun farkına varmak mümkündür. Ebeveynlerin dikkatini çeken durumlarda bir uzmandan destek alması ve bu bozukluğun ilerlemeden önüne geçmeleri mümkündür. DEHB bir davranış bozukluğudur ve uygun zamanda tespit edilip tedavi edilmezse yetişkinlikte de devam edebilir, kişinin sosyal ve mesleki hayatında zorluklar yaşamasına dolayısıyla yaşam kalitesinin düşmesine sebep olmaktadır.
Dikkat eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu yaşayan çocuklar:
- bir görevi gerçekleştirmekte ve bitirmekte çok zorlanırlar.
- Bir işi bitirmeden diğerine geçmeye çalışırlar, konsantrasyon güçlüğü yaşarlar.
- Kontrolsüz ve düzensizdirler.
- Dürtüseldir; sonuçlarını dikkate almadan riskli faaliyetlere katılabilir, başkalarının sözünü sıklıkla kesebilir, saldırgan davranışlar gösterebilir bu sebeple arkadaşları tarafından dışlanabilir.
- Yönergeleri takip etmekte güçlük yaşarlar.
- Okul hayatında ve sosyal hayatında ihtiyacı olan araç ve gereçleri sıklıkla kaybederler.
- Çocukların genelde düzensiz bir görünümleri vardır.
- Sıklıkla unutkandırlar.
- Gerekli ve gereksiz sıklıkla çok konuşurlar.
- Sürekli hayallere dalarlar.
- Uyku sorunları yaşayabilir, gerektiğinde yatağa gitmek istemeyebilirler.
Bu belirtilerin bazılarına bakarak çocuklarınıza DEHB tanısı koymanız doğru değildir. Bunlar ipucu olabilir fakat teşhisi ancak yetkin bir uzman çocuğunuzla görüşerek anlayabilir ve gerekli desteği verebilir.
DEHB’NİN NEDENLERİ NELERDİR? – Konya Dikkat Eksikliği Terapisi
Birçok araştırma bu bozuklukta kalıtsal faktörlerin önemini göstermiştir. Fakat kalıtsal faktörler tek başına yeterli değildir. Bu bozukluğa sebep olabilecek diğer etkenler şunlardır:
- Hamilelik sırasında alkol, sigara veya ilaç kullanımı
- Hamilelikte tüketilen katkı maddeli ve gıda boyalı yiyecekler (Özellikle hamilelikte anne adaylarının doğal gıdalar tüketmesi çok önemlidir.)
- Erken doğum, düşük doğum
- Demir eksikliği etkili olabilmektedir.
DEHB’nin kişinin özelliklerine ve semptomlara göre üç farklı türü vardır:
- Hiperaktif/Dürtüsel DEHB: Sonuçlarını öngörmeksizin riskli faaliyetlere girerler. Odaklanmakta, bir yerde uzun süreli oturmakta zorluk yaşarlar. Söz kesme, yerinde duramama, sürekli koşma ya da tırmanma isteği, sakin oyunlar oynamakta zorluk, genelde çok konuşma bu grupta daha belirgindir.
- Dikkatsiz DEHB: Dikkati toplamada, yönergeleri takip etmede, karşısındaki dinlemede, bilişsel çaba gerektiren işlerde güçlük çekmeyle daha çok kendini göstermektedir. Dikkatsiz hatalar yapma çok sık görülür.
- Kombine DEHB: Hem hiperaktif/dürtüsel DEHB, hem dikkatsiz DEHB nin semptomları birlikte görülür.
EBEVEYNLER DİKKAT EKSİKLİĞİ VE HİPERAKTİVTESİ OLAN ÇOCUKLARI İÇİN NE YAPMALI? – Konya Dikkat Eksikliği Terapisi
- Öncelikle bir anne baba olarak ilk önce çocuğunuzun her koşulda özel olduğunu bilmeli, farklılıklarını bir eksiklik ya da kusur olarak görmemeli, koşulsuz şartsız ona sevginizi hissettirmelisiniz. Unutulmamalı ki DEHB çocuğunuzun kişiliğe ait olmayan, biyolojik bir zeminde ortaya çıkan bir problemdir.
- Çocuğunuzla olan iletişimde onun seviyesine inmeli ve mutlaka göz teması kurmalısınız.
- Çocuğunuzun gün içerisinde karşılaştığı problemleri çözmesine yardım edebilirsiniz.
- Enerjisini boşaltması için çeşitli faaliyetlere yönlendirebilirsiniz.
- Çocuğunuzun doğru şekilde beslenmesini sağlamaya çalışın.
- Çocuklarınızın davranışlarına anında dönüt vermeye çalışın. Olumlu davranışlarını görmezden gelmeyin, hemen ardından olumlu pekiştireçler, övgüler ve yanıtlar kullanın. Ödüllendirmenin olumlu davranış kazandırmada etkisi çok fazladır.
- Okul öncesi dönemde çocuklara yeterli uyarıcı verilmelidir. Hikâyeler okuyabilir, oyunlar oynayabilir, sinemaya gidebilir ya da beraber puzzle gibi etkinlikler yapabilirsiniz.
- Çocuklarınıza çok TV seyrettirmemeli, tablet ve bilgisayar kullanımını yaşına göre sınırlandırmalısınız.
- Evde çocuğunuzun kendisine zarar vermeyeceği bir ortam hazırlamaya çalışın.
- Mükemmeliyetçi olmayın. Çocuğunuzun yaptığı küçük hataları görmezden gelebilirsiniz. Olumlu özelliklerini ortaya çıkarmak için teşvik edebilirisiniz
- İmkânınız olursa çocuğunuzun sorumluluk almasını sağlayacak bir ev hayvanı sahiplenebilirsiniz.
- Çocuğunuza düzenlilik, sorumluluk alma gibi durumlarda iyi bir model olmalısınız.
- Çocuğunuzun yaşına ve gelişim seviyesine göre belli kurallar oluşturabilir ve sınırlar koyabilirsiniz. Fakat dikkat etmeniz gereken bu kuralların çocuğunuzun anlayabileceği şekilde basit ve anlaşılır olmasıdır.
- Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu olan çocukların arkadaşları tarafından dışlanabileceğini yukarıda belirtmiştik. Arkadaşları tarafından dışlanan çocuklar ise genelde dışlanmış olan diğer çocuklarla yakınlaşmaya ve arkadaşlık kurmaya başlar. Aileler bu hususta çok dikkatli olmalıdır. Çocuklarının dışlanmaması için gerekli tedbirleri almalı, sorunla ilgili mutlaka psikolojik destek almalıdır.
- DEHB’nin tedavisi olduğunu unutmayın. Çocuğunuz için en iyi çözüm yolu bir uzmanla beraber çalışmanız olacaktır.
- Ve son olarak çocuğunuza karşı her zaman sabırlı olmalısınız. Sabır bu yolda sizlerin en önemli anahtarı olacaktır. Çocuğunuz bunları isteyerek yapmıyor. Lütfen bu durumu göz önünde bulundurarak çocuğunuza karşı toleranslı olmayı unutmayın.
Optimum Psikoloji – Psikolojik Danışma Merkezi
Konya Psikolojik Danışman Desteği – Konya EMDR
No comments yet.